โรคย้ำคิดย้ำทำ หรือ OCD (Obsessive-Compulsive Disorder) เป็นอาการป่วยทางจิตชนิดหนึ่งที่ส่งผลทำให้เกิดพฤติกรรมซ้ำๆ ทั้งความคิดและการกระทำ บางครั้งอาจก่อให้เกิดความกังวลใจ หงุดหงิด แต่บางครั้งอาจจะกระทบต่อการใช้ชีวิต นำไปสู่ภาวะความเครียดและวิตกกังวล หรือทำให้เสียเวลาในชีวิตได้ นี่คือพฤติกรรมเบื้องต้นของคนมีอาการ OCD ลองสำรวจตัวเองให้ดี บางครั้งคุณอาจจะกำลังป่วยเป็นโรคนี้อยู่ก็ได้
1. คิดเรื่องไร้สาระซ้ำๆ
เป็นปกติที่คนเรามักจะกังวลเกี่ยวกับปัญหาที่กำลังเผชิญ แต่คนที่เป็นโรค OcD มักจะมีความกังวลหรือคิดซ้ำๆ เกี่ยวกับบางเรื่องที่ไร้สาระหรือยังไม่เกิดขึ้น จนทำให้รู้สึกเครียดหรือไม่สบายใจ เช่น กลัวทำไม่ดีกับคนรอบข้าง กลัวหลบหลู่สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความคิดเรื่องเพศ คิดว่าตัวเองอาจจะทำสิ่งผิดพลาดต่างๆ
2. มีความกังวลเกี่ยวกับความสะอาด
คนที่ป่วยเป็นโรค OCD จะมีความกังวลเกี่ยวกับความสะอาดมาจนผิดปกติ เช่น ไม่กล้าสัมผัสสิ่งต่างๆ ในที่สาธารณะ คิดว่ามือของตนเองสกปรก จนนำไปสู่การล้างมือซ้ำแล้วซ้ำเล่า บางรายรุนแรงถึงขั้นล้างมือจนถลอกเลยก็มี รวมไปถึงเวลาทำความสะอาดบ้าน หากคุณพบเห็นจุดด่างเล็กๆ บนโต๊ะ บนกำแพง หรือบนพิ้น คุณก็จะพยายามเช็ดออกให้หมด แต่ถ้าหากคุณไม่สามารถกำจัดรอยนั้นได้ จะทำให้คุณรู้สึกหงุดหงิด กังวลใจ และพยายามเช็ดถูจนกว่าจะมันจะหายไป
3. ตรวจเช็คสิ่งต่างๆ ซ้ำแล้วซ้ำเล่า
พฤติกรรมอีกหนึ่งอย่างที่มักจะเกิดขึ้นกับคนที่ป่วยเป็นโรค OCD คือการตรวจเช็คสิ่งต่างๆ ซ้ำแล้ว ซ้ำเล่า เช่น การไปเช็คว่าล็อกกุญแจบ้านหรือยังหลายๆ รอบ รวมถึงการปิดเตาแก๊ส ปิดไฟ ถอดปลั๊ก ฯลฯ
4. ยึดติดกับตัวเลขและการเรียงลำดับ
คนป่วยเป็น OCD หงุดหงิดและรำคาญใจเมื่อพบกับสถานการณ์เกี่ยวกับตัวเลขที่เรียงไม่เป็นไปตามแบบแผน เช่น ตัวเลขไม่เรียงตามจำนวน ตัวเลขขาดหาย หรือจำนวนของสิ่งต่างๆ อยู่ในปริมาณที่ไม่ใช่ 5 หรือ 10 เช่น คุณจะรู้สึกดีหากบันไดที่กำลังเดินขึ้นมี 10 ขั้น และรู้สึกหงุดหงิดถ้าบันไดมีเพียง 7-8 ขั้น
5. ยึดติดกับแบบแผน
คนที่เป็น Perfectionist มักจะใส่ใจกับเรื่องเล็กๆ น้อยๆ แต่คนที่เป็น OCD จะเป็นขั้นกว่า ซึ่งจะพยายามทำให้ทุกอย่างเป็นไปตามแบบแผนมากที่สุดเท่าที่จะมากได้ เช่น การจัดเรียงสิ่งของต้องเรียงตามสีหรือตามขนาด ของบางชิ้นจะต้องวางในมุมที่พอดีที่สุด ทุกอย่างจะต้องอยู่ในแบบสมมาตร หรือเท่ากันทุกด้าน หรือแม้กระทั้งการแบ่งพิซซ่าที่จะต้องให้เท่ากันทุกๆ ชิ้น
6. หงุดหงิดกับความผิดเล็กๆ น้อยๆ รอบตัว
คนที่เป็นโรค OCD จะรู้สึกหงุดหงิดเมื่อเห็นความผิดพลาดของสิ่งต่างๆ รอบตัว เช่น กรอบรูปวางไม่ตรง เส้นถนนที่ไม่ตรงเสมอกันพอดี ป้ายโฆษณาที่พิมพ์ผิด หรือตัวอักษรไม่เท่ากัน เป็นต้น
ลองสำรวจตัวเองเมื่อได้เห็นภาพเหล่านี้ หากคุณรู้สึกหงุดหงิด หรือรำคาญใจ แสดงว่าคุณอาจจะเป็นโรค OCD อยู่ก็ได้
